Tanımlar dair ufak bilgi rehberi

Aklınıza takılan tüm sorulara cevap alın. İletişim Kur!

Tanı:

A B C D E F G H I J K L M N O P R S T U V Y Z

A

Algı

Duyu organlarımızla aldığımız bilgileri anlamlandırma süreci.

Alkol Bağımlılığı

Alkol kullanımına karşı aşırı bağımlılık geliştirilmesi.

Anksiyete

Kişinin gelecekteki belirsiz durumlar hakkında duyduğu yoğun kaygı hali.

Anksiyete Bozukluğu

Kişinin sürekli kaygı ve endişe duyması, günlük yaşamı zorlaştırabilir.

Anoreksiya Nevrosa

Kişinin vücut ağırlığından aşırı korkarak aşırı derecede yemek yemeyi reddetmesi.

B

Bilişsel Davranışçı Terapi (BDT)

Düşünce ve davranışlar arasındaki ilişkiyi ele alarak, olumsuz düşünceleri değiştirmeye yönelik terapi.

Bipolar Bozukluk

Kişinin ruh halinin aşırı derecede yükseldiği (mani) ve düştüğü (depresyon) dönemlerle değiştiği psikiyatrik bozukluk.

Bireysel Terapi

Tek bir kişiyle gerçekleştirilen psikoterapi seansı.

Borderline Kişilik Bozukluğu

Duygusal dalgalanmalar, ilişki problemleri ve kendilik karmaşası ile karakterize bir kişilik bozukluğu.

C

Cinsel Kimlik Bozukluğu

Kişinin cinsiyet kimliği ile biyolojik cinsiyetinin uyumsuz olması.

Çift Terapisi

Evlilik veya ilişki problemleri üzerine odaklanan psikoterapi.

D

Depresyon

Uzun süreli hüzün, umutsuzluk, enerji kaybı ve ilgisizlik duyguları.

Dissosiyatif Kimlik Bozukluğu

Bir kişinin, kimliklerini belirleyen birden fazla kişilik durumuna sahip olması.

E

Empati

Başkalarının duygusal durumlarını anlayıp hissedebilme yeteneği.

Endişe Bozukluğu (Genel Anksiyete Bozukluğu)

Kişinin aşırı ve sürekli kaygı duyması, genellikle mantıklı sebepler olmadan.

Ego

Psikanalitik teoriye göre, kişiliğin bilinçli, mantıklı ve gerçekçi yönüdür.

Ego Bozukluğu

Kişinin kendisini veya çevresini doğru bir şekilde algılamada zorluk çekmesi.

F

Fobiler

Belirli bir nesne, durum veya etkinlikten aşırı korkma durumu.

Fobik Bozukluklar

Belli bir nesne ya da durumdan aşırı korkma durumu. Örnekler arasında sosyal fobi, yükseklik korkusu (akrofobi) yer alır.

Freud'un Psikoanalitik Bozuklukları

Freud'un kuramına dayalı olarak, bilinçaltı çatışmaların ve bastırılmış dürtülerin ruhsal bozukluklara yol açabileceği düşüncesi.

G

Gelişim Psikolojisi

İnsanların yaşamları boyunca geçirdikleri psikolojik değişim ve evreleri inceler.

Gerçeklik Bozukluğu

Kişinin gerçek dünyayı doğru algılamasında zorlanması (örneğin, halüsinasyonlar).

Grup Terapisi

Bir grup insanın birlikte psikoterapi alması.

H

Hipnoz

Derin bir odaklanma durumu, genellikle rahatlama veya tedavi amacıyla kullanılır.

Hikikomori

Sosyal izolasyon ve dış dünyadan kaçma eğilimidir. Çoğunlukla gençlerde görülür.

Hafıza

Geçmişte edinilen bilgilerin depolanması, hatırlanması ve yeniden erişilmesi.

Hiperaktivite Bozukluğu (ADHD)

Dikkat eksikliği ve aşırı hareketlilikle karakterize edilen bir bozukluktur.

İ

İrrasyonel Düşünceler

Gerçeklikle uyumsuz, mantıksız ve olumsuz düşünceler.

İntihar

Bir kişinin kendi hayatına son verme eylemi.

İnfantil Otizm

Çocuklarda gelişimsel bozukluk olup, sosyal etkileşim ve iletişim sorunları ile kendini gösterir.

İntihar Düşünceleri ve Davranışları

Bir kişinin kendi hayatına son verme isteği veya planları.

J

Jung, Carl

Analitik psikolojinin kurucusu, kolektif bilinçdışı ve arketipleri öne sürmüştür.

Jargon Bozukluğu

Dil becerilerindeki anormallikler, özellikle anlam kaymaları veya anlamlı cümleler kuramama.

K

Kişilik Bozukluğu

Kişinin düşünme, duygu ve davranışları üzerinde kalıcı, esnek olmayan ve uyumsuz kalıpların gelişmesidir.

Karmaşık Travma Bozukluğu

Tekrarlayan, uzun süreli travmaların kişiyi derinden etkilemesi sonucu gelişen bir bozukluk.

Kişilik Bozukluğu

Kişinin düşünme, duygu ve davranışları üzerinde kalıcı, esnek olmayan ve uyumsuz kalıpların gelişmesidir. Örneğin, narsistik kişilik bozukluğu, antisosyal kişilik bozukluğu.

L

Liderlik

Bir grup veya organizasyonun yönlendirilmesi ve yönetilmesi süreci.

Liderlik Bozuklukları

Bireylerin, grup içinde uygun liderlik rolünü üstlenememesi veya liderlik becerilerinin zayıf olması.

M

Mavi Düşünce (Blue Thought)

Depresif bir düşünme tarzı, genellikle olumsuz ve karamsar düşünceler.

Majör Depresyon

Uzun süren, şiddetli depresyon hali. Günlük işlevleri engelleyecek kadar yoğun olabilir.

Manik Epizod

Bipolar bozuklukta görülen, aşırı yüksek ruh hali, aşırı enerji ve kararlar alma durumudur.

Motivasyon

İnsanları belirli bir davranışa yönlendiren içsel veya dışsal kuvvetler.

N

Narsisizm

Aşırı özseverlik, kendi önemini aşırı derecede hissetme hali

Narsistik Kişilik Bozukluğu

Kendi önemini aşırı şekilde hissetme, başkalarının duygularına kayıtsız olma ve sürekli onay alma isteği.

Nörotik Bozukluklar

Psikolojik rahatsızlıkların genel adı; anksiyete, depresyon ve fobiler bu kategoriye girer.

O

Obsesif Kompulsif Bozukluk (OKB)

Kişinin takıntılı düşünceler ve tekrarlayıcı davranışlar göstermesi.

Obsesyonlar

Kişinin kontrol edemediği tekrarlayan ve rahatsız edici düşünceler.

Organik Bozukluklar

Fiziksel sağlık sorunlarından kaynaklanan psikolojik bozukluklar.

Özsaygı Bozukluğu:

Kişinin kendine olan saygısının bozulması, genellikle aşırı düşük ya da yüksek özsaygıya yol açar.

P

Psikanaliz

Sigmund Freud'un geliştirdiği, bilinçaltındaki dürtülerin insan davranışını nasıl şekillendirdiğini açıklamaya çalışan terapi türü.

Psikotik Bozukluklar

Gerçeklikten kopma, halüsinasyonlar, sanrılar gibi belirtiler gösteren bozukluklardır. Şizofreni örnek olarak verilebilir.

Perseverasyon

Aynı davranışın, düşüncenin veya konuşmanın sürekli tekrar edilmesi.

Post-Traumatic Stress Disorder (PTSD)

Travmatik bir olay sonrasında yaşanan psikolojik etkiler. Kişi sürekli olarak o olayla ilgili yeniden yaşantılar ve korkular geliştirebilir.

R

Rekabetçi Davranış

İnsanların kaynaklar veya başarılar için diğerleriyle yarışma eğiliminde olmaları.

Rezilyans

Zorluklar karşısında tekrar toparlanma yeteneği.

Ruminasyon Bozukluğu

Kişinin zorlayıcı şekilde olumsuz düşünceler üzerinde durması ve bu düşüncelere takılması.

Reaktif Bağlanma Bozukluğu

Çocuklarda yeterli sevgi veya bağlanma oluşturamama sonucu görülen bir durumdur.

S

Sosyal Psikoloji

Bireylerin toplumsal etkileşimlerde nasıl davrandığını inceleyen psikoloji dalı.

Sosyal Anksiyete Bozukluğu (Sosyal Fobi)

Toplum içinde başkalarının dikkatine odaklanma korkusu ve yoğun kaygı hali.

Şizofreni

Kişinin düşünce, duygu ve davranışlarında ciddi bozulmaların görüldüğü bir psikiyatrik hastalık. Halüsinasyonlar ve sanrılar tipik belirtilerindendir.

Stres

Vücut ve zihin üzerinde baskı oluşturan, uyum sağlamayı zorlaştıran durum.

T

Travma

Kişinin duygusal veya psikolojik olarak aşırı zorlayıcı bir deneyim yaşaması.

Travma Sonrası Stres Bozukluğu (TSSB)

Şiddetli bir travmanın ardından tekrarlayan anılar, uykusuzluk ve huzursuzluk gibi belirtilerle kendini gösterir.

Tiksinme Bozukluğu

Bireylerin belirli şeylerden aşırı derecede tiksinmesi veya rahatsızlık duyması.

Terapötik İttifak

Psikoterapist ile danışan arasında güvene dayalı işbirliği.

U

Uykusuzluk (İnsomnia)

Yetersiz uyku veya düzensiz uyku alışkanlıkları sonucu ortaya çıkan durum.

Unutkanlık

Zihinsel işlevlerin bozulması sonucu bilgilerin kaybolması.

V

Varoluşsal Psikoloji

İnsanların yaşamın anlamını ve kendi varlıklarını sorguladığı psikoloji alt dalı.

Varlık Bozukluğu

Kişinin hayatındaki anlam ve amaç hakkında şüphe duyması, varoluşsal krizler yaşaması.

Vücut Dismorfik Bozukluk

Kişinin fiziksel görünümü hakkında aşırı kaygı duyması, genellikle belirgin olmayan bir kusuru abartarak görmesi.

Y

Yalnızlık

Sosyal bağlantı eksikliği veya izolasyon durumunda duyulan olumsuz hisler.

Yüksek Duyarlılık (HSP)

Çevresel uyarıcılara karşı aşırı duyarlı olma durumu.

Z

Zihinsel Engellilik

Kişinin bilişsel becerilerinde ve günlük yaşam aktivitelerinde önemli ölçüde sınırlamalar bulunması.

Zihinsel Sağlık

Bireyin duygusal, psikolojik ve sosyal iyilik hali.